کولینگ تاور (Cooling Tower) که در فارسی با معادل برج خنک کننده نیز شناخته می شود، نوعی سیستم سرمایشی است که از طریق آن، گرما و حرارت آب به کار رفته در سیستم های سرمایشی، کاهش پیدا کرده و آب مجددا خنک می شود.
برج خنک کننده از نظر عملکرد و ساختمان، دارای انواع مختلفی است و همچنین کاربرد آن نیز بسیار متنوع است. امروزه در اغلب صنایع از کولینگ تاور استفاده می شود. به نحوی که می توان آن را جزئی از تجهیزات ضروری صنعت به حساب آورد.
کاربرد کولینگ تاور
همانطور که می دانید، بسیاری از ماشین آلات و دستگاه های صنعتی، در نتیجه فعالیت زیاد و صرف انرژی، با گذر زمان داغ شده و حرارت بسیاری را از خود ساطع می نمایند. این افزایش دما، امری کاملا طبیعی است. اما در صورت کنترل نشدن و عدم تعدیل، ممکن است عملکرد ماشین آلات فوق را مختل کرده و حتی به آن ها آسیب برساند. در نتیجه در اغلب کارخانه ها و مراکز صنعتی، سیستم هایی برای خنک کردن این دست تجهیزات در نظر گرفته می شود.
در چنین مواردی، اغلب گرمای بیش از حد دستگاه های فوق را با عبور دادن آب سرد از اطراف آن ها کنترل می کنند. اما مسئله اینجاست که آب نیز با گذر زمان، حرارت تجهیزات را دریافت کرده و خود دچار افزایش دما می شود. در نتیجه، ضروری است که حتما برای خنک شدن ادواری آب نیز تدابیری اندیشیده شود. در اینجاست که می توان از انواع مختلف کولینگ تاور یا برج خنک کننده استفاده نمود.
این سیستم خنک کننده، بسیار رایج و پرکاربرد می باشد؛ به نحوی که بیش از ۹۵ درصد مراکز تولیدی و صنعتی در تمامی کشورها از آن برای حفظ عملکرد صحیح تجهیزات خود استفاده می کنند.
همچنین جالب است بدانید که کولینگ تاورها با کاهش مصرف آب و صرفه جویی در این زمینه، تا حد ممکن آسیب های زیست محیطی فعالیت های صنعتی را کنترل می نمایند.
همچنین لازم به ذکر است که از انواع مختلف کولینگ تاور در پالایشگاه ها، نیروگاه ها و… نیز استفاده می شود.

نحوه عملکرد کولینگ تاور
بررسی دقیق این امر، به نوع برج خنک کننده مربوط است؛ اما به طور کلی، کولینگ تاورها با هدایت آب در مسیرهایی معین، ارتباط و تماسی مستقیم یا غیرمستقیم میان جریان آب و هوای خارج از محیط، برقرار می سازند.
با انجام این پروسه، هوای خنک، گرمای بیش از حد آب را از آن می گیرد و سبب به تعادل رسیدن دمای آب می گردد. کولینگ تاورها می توانند دمای آب را تا سطح دمای محیط و در مواردی، چندین درجه کمتر یا بیشتر از آن تغییر دهند.
البته نحوه انتقال آب و شیوه تماس با هوای خارج، تحت تأثیر ساختمان و نوع کولینگ تاور متغیر می باشد. اما تمامی نمونه های برج خنک کننده، از فرایند کلی ذکر شده برای کاهش مصرف آب و افزایش راندمان، استفاده می نمایند.
چرا باید کولینگ تاور بالانس شود؟
1. فشار به چزخ دنده ها در کولینگ تاورهای نابالانس که انتقال نیرو بوسیلهی جعبه دنده و شفت انتقال صورت میگیرد.
2. تنش وارد بر سیسمهای تسمه و پولی در کولینگ تاور نابالانس که انتقال نیرو بوسیلهی تسمه و پولی صورت میپذیرد.
3. خرابی الکتروموتور محرک فن آکسیال در کولینگ تاور.
4. خرابی یاتاقان مرکزی فن آکسیال.
5. شکستگی پره ها در نابالانسی های شدید.
6. لرزش کل استراکچر و لقی سیستم و بروز ایرادات دیگر.
7. آسیب به بدنه های فایبر گلاس مخصوصا در محل اتصال به مرور زمان.
بالانس با چه روشی انجام می شود؟
کولینگ تاور دارای فن آکسیال(محوری) به پره های بلند میباشد که جنس این پره ها بسته به نوع کولینگ تاور متفاوت است. با توجه به شکل کلی و دیاگرام آزاد، بالانس کولینگ تاور زیر مجموعهی بالانس تک صفحهای با سرعت پایین قرار می گیرد. بسته به آب و هوا و جنس فن از وزنههای بالانس متفاوت برای این تجهیز استفاده میشود. باید دستگاه بالانس مجهز به سنسورهای جابجایی باشد که در صورت نیاز با استفاده از این تجهیزات بالانس کولینگ تاور انجام گیرد.
تفاوت های بالانس کولینگ تاور با بالانس فن چیست؟
▪️کولینگ تاورها اغلب دارای سرعتهای چرخشی پایینی هستند که حساسیت تجهیز نسبت به سرعت ارتعاشات کاهش مییابد. لذا تفاوت بالانس کولینگ تاور با فن و دیگر تجهیزات دوار سرعت پایین آن و انعطاف آنالیزور ارتعاش برای بکار گیری از سنسورهای سرعت و جابجایی برای عیب یابی و بالانس تجهیز از موارد ضروری یک بالانس بهینه است.
▪️دستگاه آنالیزور باید از سطح IP مناسبی برخوردار باشد زیرا مشخص نیست در چه فصلی کارفرما سفارش بالانس را میدهد. ممکن است تعمیرات شش ماهه یاسالانه ی کارفرما وسط زمستان و زیر برف و باران باشد.
▪️سنسورهایی که برای بالانس استفاده میشود باید دارای طول کابل مناسب باشد زیرا ممکن است مسئول ایمنی کارفرما به شما اجازهی حضور روی کولینگ تاور در هنگام راهاندازی آن را ندهد. هر چند در بیشتر مواقع این موضوع خطر خاصی در بر ندارد. مگر اینکه مسئول بالانس از وزنهی آزمایش نامناسب برای بالانس استفاده کند.

▪️به جهت طول بالای پره ها و گاهی اوقات جنس خاص پره ها، در هنگام بالانس با استفاده از تجربهی کارشناس بالانس در صورت امکان از حذف وزنه های قدیمی برای بالانس استفاده کند. به این صورت پره ها متحمل وزنهی اضافه نخواهند شد.
▪️به جهت سرعت کم بخش دوار، کارشناس بالانس باید از سیاست مناسب وزنهگذاری برای بالانس کولینگ تاور بهره بگیرد. اتخاذ این سیاست به نوع و جنس پره ها نیز بستگی دارد. اگر وزنه ها در قطر کمتر نصب شوند باید وزنه های سنگین تری استفاده شود و اگر در قطر بیشتر نصب شوند باید توجه داشت که با توجه به حنس پره ها کمترین آسیب به آنها برسد.
بالانس فن سانتریفیوژ فلاح در زمینه خدمات انوع بالانس تجهیزات دوار، فن آکسیال، روتور، پولی، کولینگ تاور ،پروانه، دینامیکی، آنالیز ارتعاشات در استان های تهران، البرز و زنجان فعالیت دارد.